THI VỊNH PHÁP HOA KINH

           Và Trưởng Giả nghe mình sống lại

           Ra đứa con mình mãi chờ trông

                Thì đây: nó ở kề ông

     Cái Tên Cùng Tử long bong bụi bờ.

           Gã Cùng Tử thuở giờ trôi dạt

           Cứ lênh đênh trên thác dưới nghềnh

                Không ăn mày, chẳng ăn xin

     Mỗi đem sức mọn của mình làm thuê. 

           Thế rồi, một ngày kia Gã tới

                Một nơi kia rất đỗi sang giàu  (840)

                Nguy nga những các những lầu

     Những Mã Não, những Trân châu, Xa Cừ.

           Lại thấy một người như thánh chúa

           Ngồi ghế sư tử tựa ngai vàng

                Bốn bề châu ngọc điểm trang

     Riêng ông nọ, vẻ hiên ngang toát vời.

           Gã Cùng Tử suốt đời cùng khổ

           Lại chưa từng đến chỗ giàu sang  

                Bấy giờ, trước vẻ phong quang

     Chợt nghe một nỗi kinh hoàng thót tim. (850)

           Thế là Gã bèn … bèn … phóng chạy

           Như bị ma đuổi vậy. Bấy giờ

                Ngài Trưởng Giả “giống như vua”

     Trên ngai sư tử sững sờ nhận ra.

           Gã Cùng Tử chẳng là ai khác

           Chính là con trai lạc của mình

                Đứa con thiên địa chi tình

     Mà mình mãi kiếm mãi tìm bấy lâu. 

           Thấy con mình đâm đầu bỏ chạy

                Bèn vội vàng phái mấy gia đinh  (860)

                Đuổi theo, dẫn lại gia đình

     Gã Cùng Tử, trước sự tình nhiêu khê.

           Bèn chắp tay hướng về Trưởng Giả

           Mà kêu oan: con cả xin Ngài

                Vốn con lương thiện một đời

     Chẳng hề tham lấy của người một trinh.

           Thốt xong, sợ thất kinh là sợ

           Bèn ngất đi giữa chỗ cao đường  

                Hai ông Trưởng Giả kinh hoàng

     Sợ con mình chết thì oan uổng đời. (870)

           Bèn gọi: lệnh cho người cứu tỉnh

           Xong dạy rằng: thủng thỉnh mà đi

                Thực ra nào có việc chi

     Chẳng qua chỉ gọi Ngươi về … hỏi thăm

       Thôi, Ngươi chẳng bận tâm gì nữa

       Cứ việc đi tìm chỗ làm thuê

            Gã Cùng Tử  được” cho về”

       Mừng như hết lớn, thỏa thê hết mình 

     Ngài Trưởng Giả thông minh rất mực

       Biết không nên thoi thúc “Anh Chàng” (880)

            Mới dùng chiêu thức nhẹ nhàng

  Trước tiên cho kẻ tìm đàng làm quen

       Rồi dụ Gã hãy nên tìm việc

       Nơi nhà giàu kia thiệt dễ ăn

            Việc dù đôi chút nhọc nhằn

  Nhưng đồng lương lại hưởng bằng… gấp đôi

       Gã Cùng Tử lần hồi thuận nhĩ

            Bèn men theo kẻ chỉ đường kia   

            Tìm nhà giàu nọ làm thuê

       Để vui niềm mãn nguyện về đồng lương  (890)

       Mãi vui nếp thủ thường an phận

       Gã đâu hay tháng tận năm cùng

            Đâu hay cái nỗi lao lung

  Của niềm ty mạn tựu trung vô nghì

       Sau đó Trưởng Giả kia bèn “ giả”

       Dạy thường dân tìm Gã làm thuê

            Liệu lời an ủi vỗ về

           Rằng người xứng được yêu vì cậy tin

          Vì sau một quá trình thử thách

        Đã tỏ ra trong sạch đường hoàng   (900)

            Không hề biếng nhát tham lam

  Không tránh việc khó không ham của người

       Vị Trưởng Giả khen rồi, bèn thưởng

       Cho Gã làm thuê hưởng lương cao

            Lại trao chìa khóa của bao

  Phòng ốc kho lẫm dồi dào kim ngân

       Như tư cách chủ nhân cơ nghiệp

       Tin tưởng người giúp việc tài ba 

            Dụng nhân như dụng mộc mà!

           Gã Cùng Tử thấy “người ta” trọng mình (910)

       Thì từng bước một, hình thành một

       Niềm tự tin ở cốt cách mình

            Trong tầng sâu thẳm Tâm Linh…

  Thế là Tâm Sở tự khinh mất dần

       Niềm tự tin dần dần tăng trưởng

       Xứng căn cơ cao thượng bình sinh

            Và Chàng Cùng Tử đinh ninh

       Thoát nhiên thành một tiên sinh toát vời 

       Trải mấy chục năm trời gian khó

        Hơn nửa đời người “ bó cái khôn”  (920)

            Chàng Cùng Tử phận gối rơm

  Mãi lăn lóc đất lại vươn lên trời

       Để nên một con người rất đáng

       Là cái Như Lai tạng tánh kia

            Trời cũng sẻ đất cũng chia

  Long lanh nhật nguyệt chữ đề như như

       Bấy giờ bậc đại từ Trưởng Giả

        Sau bao năm tất tảo vì con  

            Nghĩ rằng cơ hội đã tròn

           Bèn mời tất cả bà con họ hàng  (930)

       Đến dự lễ “châu hoàn hiệp phố”*

       Mừng cha con tái ngộ tương phùng

            Vận nhà gặp buổi hiểm hung

  Kể sao xiết nỗi hãi hùng sinh ly

*CHÂU HOÀN HỢP PHỐ: Nói vật đã mất nay trở về chủ cũ,

Hậu Hán Thư: Quận Hợp Phố có nhiều ngọc quý, dân mò lấy ngọc đem đổi lấy lương thực. Thời trước, bọn quận thú ở đây tham ô quá lắm, bắt dân đi mò ngọc đem về cho chúng không biết bao nhiêu mà kể. Ngọc quý lần hồi đi hết. Vì thế dân không có gì đổi lấy cái ăn. Khi Mạnh Thường đến làm Thái thú bãi bỏ những tệ cũ lo mưu lợi cho dân nên chỉ chưa đầy một năm sau, ngọc bỏ đi này tìm về lại Hợp Phố, dân trở về nghề cũ.

       Niềm thống hận kể chi cho xiết

       Bao đêm trường lệ huyết đòi cơn

            Đứa con giấu, đứa con thương

  Đứa con nối dõi tông đường đứa con